Bạn đã bao giờ cảm thấy bị quá tải bởi hàng loạt ý tưởng, dữ liệu và thông tin dồn dập đến mức chẳng thể nhớ hết mọi thứ? Hoặc bạn có những ý tưởng tuyệt vời nhưng lại nhanh chóng quên mất trước khi kịp hành động? Nếu câu trả lời là “có”, cuốn sách “Xây dựng bộ não thứ hai” của Tiago Forte có lẽ là giải pháp bạn đang kiếm tìm!
David Allien từng nói “Tâm trí bạn dùng để sản sinh ra các ý tưởng chứ không phải dùng để giữ các ý tưởng đó cho chính bản thân mình”. Vậy, nếu thật sự có thể ptạo ra một nơi lưu trữ ngoài trí óc – một hệ thống để thu thập, tổ chức và áp dụng những ý tưởng và thông tin quan trọng – thì điều đó sẽ thay đổi cuộc sống của bạn như thế nào?
Khi xây dựng bộ não thứ hai, bạn sẽ:
- Tìm bất cứ điều gì bạn đã học, đã chạm hoặc đã từng nghĩ đến trong quá khứ chỉ vài giây
- Tổ chức kiến thức và sử dụng nó
- Ghi lại những suy nghĩ xuất sắc của bản thân mà không lo bị quên lãng.
- Giảm thời gian tìm kiếm thông tin (input) và tăng thời gian hành động (output)….
Bộ não thứ hai (Second Brain) là một hệ thống quản lý thông tin cá nhân hiện đại, số hóa mọi ý tưởng, ghi chú, và tài liệu, giúp bạn tìm kiếm, sắp xếp, đồng bộ hóa và áp dụng chúng một cách dễ dàng. Đây không chỉ là công cụ giúp bạn lưu trữ mà còn hỗ trợ bạn sáng tạo, tổ chức, và hành động hiệu quả hơn. Điểm nổi bật của cuốn sách là phương pháp CODE (4 giai đoạn quản lý thông tin) sẽ giúp bạn quản lý thông tin trong thời đại dữ liệu bùng nổ.
1. Capture – Thu nạp (Giữ lại những gì truyền cảm hứng)
- Nguyên tắc: Chỉ giữ lại những thông tin thực sự truyền cảm hứng và hữu ích, loại bỏ những thứ không cần thiết.
- Công cụ: Notion, Evernote, hoặc Google Keep …
- Lưu ý: Đừng lưu trữ quá nhiều, chỉ chọn lọc những nội dung thực sự quan trọng.
2. Organization – Sắp xếp (Lưu trữ để hành động)
- Nguyên tắc: Sắp xếp thông tin dựa trên mục đích sử dụng, không theo loại hình thông tin.
- Cách làm: Thông tin sẽ được đưa vào các danh mục theo mục đích sử dụng đó là:
- Projects (Dự án – Đây là những nỗ lực ngắn hạn trong công việc hoặc cuộc sống mà bạn đang thực hiện)
- Areas (Lĩnh vực): là những trách nhiệm lâu dài trong công việc hoặc đời sống.
- Resources (Tài nguyên): là các chủ đề hoặc sở thích hữu ích trong tương lai.
- Archive (Lưu trữ): là các mục không hoạt động (đã hoàn thành/ không còn cần thiết) thuộc 3 mục còn lại.
- Lưu ý: PARA là một hệ thống động, thay đổi liên tục tùy vào trạng thái và giai đoạn của thông tin. Chính vì điều này nên bạn không cần phải lo lắng làm thế nào để việc sắp xếp này hoàn hảo ^^
3. Distill – Chắt lọc (Tìm ra cốt lõi của ý tưởng)
- Nguyên tắc: Tóm tắt thông tin thành các ý chính rõ ràng và dễ nhớ.
- Cách làm: Đánh dấu những điểm nổi bật trong ghi chú. Chắt lọc các ý chính thành nhiều tầng, từ khái quát đến chi tiết.
- Lưu ý: 3 lỗi phổ biến nhất mà người mới ghi chép hay mắc phải.
- Đánh dấu quá mức.
- Đánh dấu một cách không có chủ đích.
- Khiến việc đánh dấu trở nên khó khăn gì?
4. Express – Vận dụng (Cụ thể hóa ý tưởng của bạn)
- Nguyên tắc: Đừng để kiến thức “chết yểu”. Thông tin chỉ có giá trị khi bạn áp dụng chúng.
- Cách làm: Hãy biến ý tưởng thành từng bước đi cụ thể. Đừng chờ đợi mọi thứ hoàn hảo mà hãy chia nhỏ hành động để bắt đầu dễ dàng hơn. Bản chất thì thông tin luôn thay đổi và nó luôn là một công việc dang dở đang trong quá trình tiến triển. Vì thế bạn bắt đầu càng sớm thì bạn càng cải thiện bản thân. Mọi thứ đều có thể điều chỉnh và cải thiện trong quá trình thực hiện.
Tuy nhiên đối với mình thì đầu tiên để xây dựng được bộ não thứ hai (second brain) thì điều quan trọng nhất không phải là công cụ bạn sử dụng, mà là thói quen ghi chép và đóng gói thông tin. Những ghi chú, ý tưởng và quan sát cá nhân chính là nguyên liệu cơ bản để bạn tạo nên một hệ thống quản lý thông tin hiệu quả. Công cụ chỉ là phương tiện, cách bạn tổ chức và áp dụng mới là yếu tố quyết định.
Sau khi đọc xong cuốn sách, mình đã thử thay đổi cách sắp xếp và quản lý thông tin trên Notion – nơi mình lưu trữ mọi thứ từ sách, khóa học đến các dự án, nhiệm vụ cá nhân. Kết quả là mọi thứ trở nên rõ ràng, hiệu quả hơn rất nhiều. Nếu bạn đang tìm kiếm một phương pháp tổ chức thông tin hiệu quả, hãy thử áp dụng và chia sẻ trải nghiệm của bạn nhé!
P/S: Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về cách thiết lập bộ não thứ hai (Second Brain), bạn có thể xem tại video này mình đã hướng dẫn chi tiết nhé
